Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã đưa ra giải thích rằng việc điều chỉnh điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm số năm đóng tối thiểu từ 20 xuống 15 mang lại cơ hội cho những người lao động cao tuổi và những người tham gia BHXH muộn nhưng đóng BHXH trong khoảng thời gian ngắn để nhận lương hưu.
Ông Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội lý giải: "Trước đây, nhóm lao động 40-45 tuổi không đủ điều kiện thời gian đóng tối thiểu 20 năm để hưởng lương hưu. Việc giảm thời gian đóng BHXH từ 20 năm xuống 15 năm sẽ thu hút nhóm lao động này tham gia lại thị trường lao động và giữ họ gắn bó với hệ thống an sinh."
Ông Phó Chủ nhiệm cũng nhấn mạnh rằng việc giảm số năm đóng BHXH tối thiểu sẽ khuyến khích người lao động giữ lại thời gian đóng BHXH, tăng cường sự gắn bó lâu dài với hệ thống an sinh và chờ đến tuổi nghỉ hưu để nhận lương.
"Tuy mức hưởng có thể thấp hơn, nhưng việc giảm thời gian đóng BHXH xuống còn 15 năm sẽ giúp nhiều người lao động được hưởng lương hưu," ông Phó Chủ nhiệm nói.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh một số vấn đề cần xem xét khi giảm thời gian đóng BHXH. Điều này bao gồm việc không áp dụng giảm thời gian đóng đối với trường hợp nghỉ hưu trước tuổi do giảm khả năng lao động và chưa có giải pháp xử lý nếu lương hưu thấp hơn mức chuẩn nghèo.
Phó Chủ nhiệm cũng đề cập đến sự chênh lệch về mức hưởng giữa nam và nữ, với nam chỉ được hưởng 33,75%, trong khi phụ nữ được hưởng 45%. Ông nói rằng cần có biện pháp để đảm bảo công bằng giữa nam và nữ trong điều kiện hưởng lương hưu.
Ngoài ra, dự thảo luật BHXH sửa đổi còn tập trung vào mở rộng diện bao phủ người đóng và hạn chế rút BHXH một lần. Điều này bao gồm việc xây dựng hệ thống BHXH đa tầng và linh hoạt, bổ sung quy định trợ cấp hưu trí xã hội cho những người không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Dự thảo cũng đề cập đến việc mở rộng diện bao phủ BHXH bắt buộc, bao gồm cả lao động không trọn thời gian và người làm thêm việc tại nhà. Đồng thời, quy định để toàn bộ người không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố đều có cơ hội tham gia và thụ hưởng đầy đủ 5 chế độ BHXH.
Cuối cùng, dự thảo luật còn đề cập đến việc ghi nhận thời gian đóng BHXH ở nước ngoài cho người lao động Việt Nam làm việc ở đó, cộng dồn với thời gian đóng BHXH ở Việt Nam để đạt điều kiện hưởng lương hưu.
