Đại văn hào Lev Tolstoy đã từng phát biểu: "Người ta như một phân số, tử số là giá trị thật của họ, còn mẫu số là giá trị mà họ tưởng tượng mình có. Mẫu số càng lớn thì phân số càng nhỏ. Khi mẫu số là vô cùng, phân số bằng 0." Câu nói này đã gợi cho chúng ta những suy ngẫm sâu sắc về câu chuyện "Một cốc trà". Trong truyện, thiền sư Nan-In tiếp đón một giáo sư đại học mang theo nhiều tư tưởng và thành kiến khi đến thăm hỏi về Thiền. Thiền sư cố ý rót nước vào cốc trà đã đầy, khiến giáo sư nhận ra sự vô lý, từ đó nhận được lời khuyên quý giá từ thiền sư.
"Một cốc trà" mang đến cho chúng ta bài học quan trọng: muốn học hỏi điều mới, chúng ta cần có cái tâm khiêm tốn, sẵn sàng từ bỏ những thành kiến. Chỉ khi như vậy, chúng ta mới có thể mở rộng kiến thức, hoàn thiện bản thân. Kiến thức là vô tận nhưng hiểu biết của con người lại có hạn. Tương tự như câu nói của thiền sư Nan-In: "Làm sao tôi có thể chỉ cho ông về Thiền nếu ông không cạn cốc của ông?", khi ta khiêm tốn và từ bỏ thành kiến, ta sẽ dễ dàng tiếp thu nhiều kiến thức mới và nâng cao giá trị bản thân.
Lời khuyên của Lê-nin "Học, học nữa, học mãi" cũng khắc sâu trong ý nghĩa này. Chỉ khi ta khiêm tốn, từ bỏ thành kiến, ta mới có thể học hỏi một cách chân thành và tiếp thu nhiều điều mới mẻ, từ đó khẳng định và nâng cao giá trị của bản thân, từng bước chinh phục những ước mơ của mình. Thêm vào đó, sự khiêm tốn và từ bỏ thành kiến khi học hỏi cũng giúp ta biết yêu thương, biết trân trọng và biết ơn mọi người, vì bất kỳ ai cũng có thể dạy cho ta một bài học quý giá.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, một vị lãnh tụ vĩ đại và nhà hiền triết của dân tộc, luôn khiêm tốn và học hỏi từ những người xung quanh. Điều này được thể hiện rõ qua lời nhà thơ Tố Hữu: "Như đỉnh non cao tự giấu hình, trong rừng xanh lá, ghét hư vinh." Mỗi người chúng ta đều có một cốc trà đầy trong mình, và việc làm cạn cốc trà đầy không hề đơn giản. Đó đòi hỏi sự tỉnh táo, dũng cảm đấu tranh với cái tôi ích kỉ, và sẵn sàng gạt bỏ những hiểu biết cũ để lắng nghe và tiếp nhận những điều mới.
Nếu chúng ta đồng hành cùng nhau làm cạn cốc trà đầy trên hành trình chinh phục tri thức và khám phá cuộc sống, dòng chảy tri thức của nhân loại sẽ tiếp tục lan tỏa và vươn xa hơn. Bởi "lòng khiêm tốn là lương tri của cơ thể", thiếu nó ta không thể trở thành một con người đích thực. Vì vậy, hãy cùng nhau phát triển đất nước bằng cách học hỏi những điều mới từ lòng khiêm nhường và chân thành!
