a. Hoàn cảnh sáng tác và vị trí:
Tác phẩm có thể được gợi lên từ những kí ức tuổi thơ của nhà văn, những câu chuyện đời thường nơi phố huyện Cẩm Giàng, Hải Dương. Hai đứa trẻ trong truyện là biểu tượng cho phong cách độc đáo của Thạch Lam trong việc viết truyện ngắn. Trong "Hai đứa trẻ", sự kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn, giữa tự sự và trữ tình được thể hiện một cách duyên dáng.
b. Bố cục:
-
Phần 1: Từ đầu đến "cười khanh khách": Mô tả cảnh phố huyện vào buổi chiều tà.
-
Phần 2: Tiếp theo đến "cảm giác mơ hồ không hiểu nổi": Mô tả cảnh phố huyện về đêm.
-
Phần 3: Phần còn lại: Mô tả chuyện tàu đêm đi qua phố huyện.
c. Tóm tắt:
Truyện kể về hai đứa trẻ Liên và An, từng trải qua cuộc sống hạnh phúc ở Hà Nội nhưng sau đó phải trở về sống ở phố huyện do hoàn cảnh gia đình. Trong cảnh sống nghèo khổ, họ cảm nhận sự tàn lụi xung quanh nhưng vẫn tồn tại hy vọng. Mong muốn này được thể hiện qua việc chờ đợi chuyến tàu đêm qua phố huyện.
d. Giá trị nội dung:
Thạch Lam đã một cách nhẹ nhàng và sâu sắc thể hiện tình cảm xót thương đối với những hoàn cảnh khó khăn và tăm tối ở phố huyện. Tác phẩm cũng truyền đạt sự trân trọng với những giấc mơ và ước vọng của những người sống trong điều kiện khó khăn.
e. Giá trị nghệ thuật:
Tác giả đã tạo dựng một không khí kể chuyện tinh tế và đầy sức mạnh, thể hiện qua cách miêu tả tâm trạng và cảnh vật của phố huyện trong truyện
