Một trong những cảm xúc thiêng liêng và cao quý nhất của con người chính là tình mẫu tử. Vẻ đẹp của tình cảm này đã được nhiều tác giả đặc biệt chú trọng và thể hiện qua các tác phẩm của họ, đồng thời mang lại những ý nghĩa sâu sắc và gần gũi. Nguyễn Khoa Điềm, một nhà thơ nổi tiếng, cũng không ngoại lệ. Trong bài thơ "Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ", ông đã tạo ra một không gian thơ mộng, với hình ảnh mẹ Tà-ôi làm trung tâm.
Sinh năm 1943 tại Huế, Nguyễn Khoa Điềm không chỉ là một nhà thơ, mà còn là một nhà chính trị kiên cường của Việt Nam. Các tác phẩm của ông, như "Đất và khát vọng", "Đất ngoại ô", "Mặt đường khát vọng", v.v., đã tạo ra ấn tượng sâu sắc và góp phần làm nên bộ mặt văn học Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Thông qua sự kết hợp giữa cảm xúc mãnh liệt và suy tư sâu sắc về quê hương, nhân dân, Nguyễn Khoa Điềm đã làm cho thơ của mình trở nên sống động và đầy ý nghĩa.
"Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ" được sáng tác vào ngày 25/3/1971, tại chiến khu phía Tây Thừa Thiên, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ đang đạt được những bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, cuộc sống vẫn còn khó khăn và gian khổ cho người dân trong chiến trường. Bài thơ này đã được xuất bản trong tập "Đất và khát vọng" (1984), nơi tác giả sử dụng một phong cách thơ ấm áp, êm đềm, như một lời ru, để thể hiện tình yêu thương sâu sắc của người mẹ dành cho con cái và đất nước.
Mỗi câu thơ đều là những lời ru ôm ấp, vỗ về cho giấc ngủ của các em bé, cũng như là giấc ngủ của bao nhiêu trẻ thơ lớn lên trên lưng mẹ. Qua những lời ru dịu dàng, tình cảm thiết tha của người mẹ đã hiện lên rõ ràng. Bằng cách tả về những công việc hàng ngày của người mẹ Tà-ôi, như giã gạo, nuôi con, lao động sản xuất, Nguyễn Khoa Điềm đã khắc họa một hình ảnh mẹ với tình yêu thương vô bờ bến và lòng hi sinh không ngừng nghỉ.
Đặc biệt, những dòng thơ như "Mẹ đang trỉa bắp trên núi Ka-lư, Lưng núi thì to, mà lưng mẹ nhỏ" và "Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi, Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng" đã làm nổi bật sự bền bỉ, kiên cường và yêu thương vô bờ bến của người mẹ, người phụ nữ Việt Nam trên chiến trường và trong cuộc sống hàng ngày. Điều này làm cho bài thơ trở nên đầy cảm xúc và sâu sắc, để lại trong lòng người đọc những ấn tượng khó phai.
