Nhà văn Kim Lân sinh ra tại làng Phù Lưu, xã Tân Hồng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Hiện nay thuộc phường Đông Ngàn, thành phố Từ Sơn. Do gia cảnh khó khăn nên ông chỉ học hết bậc tiểu học. Năm 1941 ông bắt đầu viết truyện và gây được tiếng vang lớn. Các tác phẩm của ông được đăng trên nhiều báo. Những tác phẩm của ông phản ánh cuộc sống tiêu điều và ảm đảm của nông thôn và cuộc sống khốn khổ của người nông dân Việt Nam lúc bấy giờ. Bút danh Kim Lân xuất phát từ vai diễn Đổng Kim Lân – một vai mà ông từng diễn trong Tuồng Sơn Hậu.
1. Phong cách sáng tác của tác giả Kim Lân
Kim Lân là cây bút chuyên viết truyện ngắn. Ông rất am hiểu về con người cũng như những phong tục tập quán của làng quê Việt Nam. Chính vì thế mà các tác phẩm của ông cũng xoay quanh chủ đề này.
Văn phong của ông hết sức giản dị, nhưng không kém phần lôi cuốn và sinh động. Vừa gần gũi, đời thường nhưng cũng đậm màu sắc của nông thôn Việt Nam.
Dù sự nghiệp của ông không đồ sộ như những tác giả cùng thời khác, nhưng cũng có nhiều tác phẩm gây được tiếng vang và thành công. Trong số đó tiêu biểu nhất là truyện ngắn Vợ Nhặt, một tác phẩm phác hoạ lại nạn đói năm 1945 chân thực và sống động.
Sau Cách mạng tháng Tám, nhà văn Kim Lân tiếp tục làm báo và viết văn. Các tác phẩm của ông vẫn chủ yếu là truyện ngắn về làng quê Việt Nam. 2 tác phẩm chính trong giai đoạn này có thể kể đến là: Nên vợ nên chồng (1955), Con chó xấu xí (1962).
2. Sự nghiệp diễn xuất của Kim Lân
Không chỉ là một nhà văn, Kim Lân còn tham gia và sự nghiệp diễn xuất với nhiều vai diễn cũng gây được sự chú ý. Đặc biệt phải kể đến vai diễn Lão Hạc trong phim Làng vũ đại ngày ấy. Ngoài ra còn nhiều vai diễn khác đó là:
Vai Lý Cựu trong phim Chị Dậu
Vai Lão Pẩu trong phim Con Vá
Vai Cả Khiết trong vở Cái tủ chè của Vũ Trọng Can
Vai cụ lang Tâm trong phim Hà Nội 12 ngày đêm
Vai Bủ vả trong phim Vợ Chồng A Phủ
Vai ông bố làm vàng mã trong phim Những giấc mơ bằng giấy
Các tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Kim Lân
Truyện ngắn nên vợ nên chồng (1955)
Truyện ngắn Làng (1948)
Truyện ngắn Vợ nhặt (1962)
Năm 2001, Kim Lân được trao tặng giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
