Lý Công Uẩn, hay còn được biết đến là Lý Thái Tổ, là vị vua đầu tiên của triều đại Lý. Sinh ra ở châu Cổ Pháp, lộ Bắc Giang (nay là tỉnh Bắc Ninh), ông được biết đến với trí thông minh và tài năng. Dưới thời triều Lê, ông đã đạt được nhiều thành tựu và chiến công. Khi trở thành vua, ông tỏ ra là một nhà lãnh đạo anh minh, sáng suốt, và có tầm nhìn xa trông rộng.
Trong suốt thời gian trị vì, việc dời đô về Đại La đã là một trong những biểu hiện nổi bật của tài năng và đức độ của Lý Công Uẩn. Chiếu dời đô được viết năm 1010, là một tài liệu mà Lý Thái Tổ viết nhằm công bố quyết định này cho toàn dân, với những lý lẽ và dẫn chứng thuyết phục, phản ánh khát vọng của nhân dân về sự độc lập và thống nhất dân tộc.
Bài chiếu là một thể loại văn bản mà vua dùng để ban bố mệnh lệnh, có thể viết bằng văn vần, văn biền ngẫu hoặc văn xuôi, và được trân trọng đón nhận. Chiếu dời đô của Lý Công Uẩn được viết theo dạng văn biền ngẫu, nhưng có cấu trúc và phong cách của một bài văn nghị luận mẫu mực, được coi là một tác phẩm chính luận đặc sắc trong văn học trung đại Việt Nam.
Trong phần đầu của chiếu, Lý Công Uẩn tập trung phân tích lý do và cơ sở của việc dời đô từ Hoa Lư về Đại La, với những lập luận sắc bén và thuyết phục. Ông nhấn mạnh rằng việc dời đô là điều cần thiết và thường xảy ra trong lịch sử, và đưa ra ví dụ từ Trung Quốc cổ đại để minh chứng cho quyết định của mình.
Sau khi đưa ra lý do và cơ sở của việc dời đô, Lý Thái Tổ tiếp tục khẳng định sự đúng đắn của quyết định này bằng cách chỉ ra những lợi ích của kinh thành Đại La so với Hoa Lư từ nhiều phương diện, như lịch sử, địa lý, phong thủy, giao thương, và dân số. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc dời đô không chỉ là ý muốn của vua, mà còn là do ý muốn của nhân dân và theo truyền thống, nhằm tạo điều kiện cho sự phát triển và thịnh vượng của đất nước.
Lý Thái Tổ đã thông qua việc dời đô từ Hoa Lư về Đại La như một biểu hiện của ý chí độc lập và sự phát triển của Đại Việt, đồng thời thể hiện tinh thần dân tộc tự cường và quyết tâm chống lại bất kỳ sự xâm lược nào mà không phụ thuộc vào địa hình núi non như trước đây
