Giống như nhiều người dân Việt Nam khác, tôi yêu quý tiếng nói đậm chất cảm xúc của dân tộc mình. Đó là tiếng nói trầm lắng, đậm đà, truyền tải những tình cảm sâu lắng. Vì vậy, tôi không có gì lạ khi mê mẩn văn học của quê hương, và đặc biệt tôi cuồng nhiệt với Truyện Kiều của Nguyễn Du. Trong Kiều, tôi nhìn thấy Nguyễn Du, một nhà văn có tài và có tâm, một nhà văn đầy tình yêu với dân tộc và lòng nhân ái sâu sắc đối với những số phận bất hạnh. Trong xã hội xưa, người phụ nữ - những người đẹp và đáng thương nhất.
Tôi muốn bày tỏ sự kính trọng của mình đối với nhà thơ lớn Nguyễn Du. Mặc dù cả dân tộc đã tôn trọng ông, nhưng tôi muốn thể hiện tình cảm của mình với nhà thơ tài ba và tốt bụng đó.
Điều đầu tiên khiến tôi yêu quý và kính trọng Nguyễn Du chính là lòng nhân ái của ông. Ông là một người có trái tim nhân từ. Có lẽ, đó chính là yếu tố quan trọng để ông tạo ra những tác phẩm văn học chứa đựng những giá trị nhân đạo sâu sắc. Nguyễn Du, viên quan đại thần thời triều Lê, không ít lần đã khóc "Khéo dư nước mắt khóc người đời xưa". Ông tự nhận ra rằng, nhà thơ bất hạnh vì nhà thơ luôn mang nỗi đau, nỗi bất hạnh của người khác vào lòng (Phong vận kì oan ngã tự cư). Tình cảm nhân từ khiến ông luôn cảm thấy đau xót với nỗi đau của người khác, nên những tác phẩm của ông luôn đẫm nước mắt: nước mắt của Kiều, của Thúy Kiều và của Tiểu Thanh. Họ đều là những người tài năng, vẻ vang nhưng số phận lại bất hạnh. Nhà thơ biết cảm thông và chia sẻ nỗi đau của họ không chỉ là sự đồng cảm của con người với con người mà còn là nỗi nuối tiếc, xót xa trước sự ra đi của những tài năng. "Cái tốt đẹp thì khó bền", "hoa thường hay héo cỏ thường tươi", đó là quy luật của cuộc sống. Sự vô tình của con người trước nỗi đau, trước giá trị của cái đẹp cũng là lẽ thường. Biết điều đó, Nguyễn Du vẫn luôn lo lắng:
Bất tri tam bách dư niên hậu
Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như?
"Tấm lòng thơ vẫn tình đời thiết tha" (Tố Hữu) chính là điều khiến ông luôn được người đời trân trọng.
Điều thứ hai khiến tôi phải mê mẩn Nguyễn Du là tài năng của ông. Nguyễn Du yêu Tiếng Việt nên ông đã thành công trong việc làm cho tiếng Việt phong phú hơn. Một phần trong việc chúng ta đã đọc và yêu thích Truyện Kiều là do cách diễn đạt lục bát dễ đọc, dễ nhớ và dễ nghe của ông. Nguyễn Du đã đổ vào Truyện Kiều một tình yêu lớn với tiếng nói và văn học dân tộc. Ông sử dụng từ ngữ, cách diễn đạt gần gũi với tiếng nói của nhân dân. Dân dã mà vẫn rất tinh tế, uyên bác và giàu nghệ thuật. Như những bức tranh bốn mùa của ông:
Cỏ non xanh rợn chân trời
Cành lê trắng nhú một vài bông hoa
Tiếng Việt trở nên đẹp hơn, phong phú hơn với âm thanh, hình ảnh và sắc thái hơn nhờ vào khả năng sáng tạo của ông. Truyện Kiều đã thể hiện một cách phong phú nhất khả năng biểu hiện của Tiếng Việt và khả năng biểu cảm của thể thơ lục bát.
Có biết bao nhiêu lí do để ta trân trọng Nguyễn Du, nhưng lí do lớn nhất, chính đáng nhất chính là nhân cách cao đẹp của ông, kết quả của sự kết hợp hài hòa giữa tài năng và tình cảm của Nguyễn Du.
