Tên gốc của Viễn Phương là Phan Thanh Viễn và quê gốc của ông là ở tỉnh An Giang. Trong cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ, Viễn Phương đã tham gia hoạt động ở miền Nam, trở thành một trong những nhà văn nghệ sĩ xuất sắc nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam. Bài thơ "Viếng lăng Bác" được sáng tác vào năm 1976, sau khi cuộc chiến tranh chống Mỹ kết thúc một cách thành công, đất nước thống nhất và lăng chủ tịch Hồ Chí Minh vừa mới được khánh thành. Bài thơ này thể hiện sự kính trọng và tình cảm vô hạn của Viễn Phương cũng như của nhân dân miền Nam dành cho Bác Hồ.
Viễn Phương đã diễn đạt cảm xúc của mình khi nhìn thấy hàng tre trong đoạn đầu của bài thơ. Câu thơ "Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác" không chỉ là một lời báo tin mà còn gợi lên nỗi xúc động sâu sắc của một người con xa quê. Cách gọi "con-Bác" không chỉ mang tính thiêng liêng và kính trọng mà còn gần gũi, thân mật. Viễn Phương đã diễn tả nỗi đau chia cắt bằng cách sử dụng từ "thăm", thể hiện sự viếng thăm nơi Bác nằm yên giấc. Lời thơ này thể hiện sự chân thành từ trái tim và tình cảm sâu sắc mà Viễn Phương dành cho người cha kính yêu.
Khi nhìn thấy hàng tre, Viễn Phương đã được gặp lại một hình ảnh quen thuộc và ghi nhận sự bất ngờ của mình. Cây tre là biểu tượng của sức mạnh, sự bền bỉ và kiên cường của dân tộc. Thán từ "Ôi" không chỉ thể hiện nỗi xúc động và nghẹn ngào mà còn là sự ngạc nhiên đến bất ngờ của tác giả khi gặp lại hình ảnh này tại lăng Bác, một phần của quê hương Việt Nam. Viễn Phương thể hiện sự bền vững của dân tộc và lòng đoàn kết quanh người cha già kính yêu, ngay cả khi Người đã ra đi.
Viễn Phương đã bày tỏ cảm xúc của mình đối với Bác Hồ và những người vào thăm lăng trong hai câu thơ đầu tiên với hình ảnh của "Mặt trời". Vầng "mặt trời trong lăng rất đỏ" chính là Bác Hồ, người mang lại độc lập và hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam. Sự xúc động và lòng biết ơn sâu sắc đã giúp Viễn Phương sáng tạo và nhận ra rằng dù ở trong lăng, Bác vẫn là "mặt trời rất đỏ", một màu đỏ nồng nàn từ trái tim và nhiệt huyết của Bác. Hình ảnh này thể hiện lòng ngưỡng mộ và kính trọng của Viễn Phương đối với Bác Hồ.
Sau khi nhìn thấy hình ảnh dòng người vào thăm lăng, Viễn Phương đã thể hiện cảm xúc sâu sắc của mình trong hai câu thơ tiếp theo. Dòng người vào thăm lăng được miêu tả trong không gian thương nhớ. Cấu trúc lặp lại "Ngày ngày" nhấn mạnh sự liên kết giữa mặt trời và dòng người, như một quy luật tự nhiên. Nỗi nhớ thương của dân tộc Việt Nam đối với Bác là vô hạn, và dòng người được mô tả bằng hình ảnh tượng trưng "Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân". Viễn Phương khẳng định cuộc đời của Bác như một mùa xuân vĩnh hằng.
Đến lượt Viễn Phương vào trong lăng, ông đã diễn đạt cảm xúc của mình trong hai câu thơ cuối cùng của bài thơ. Bác Hồ được miêu tả như đang ngủ trong giấc ngủ bình yên giữa "một vầng trăng sáng dịu hiền", tạo ra một không gian trang nghiêm và yên tĩnh. Mặc dù ông vẫn tin rằng trời xanh là bất diệt, nhưng ông vẫn cảm thấy đau đớn về sự ra đi của Bác. Câu thơ cuối cùng thể hiện nỗi đau không thể nào xoa dịu được của ông trước mất mát.
Cuối cùng, Viễn Phương đã diễn tả nguyện ước của mình, nguyện ước được ở mãi bên Bác. Ông mong muốn trở thành một phần của cảnh vật tại lăng Bác, muốn sống và cống hiến mình cho Bác và cho dân tộc. Ước muốn này được thể hiện qua hình ảnh của "chim hót quanh lăng Bác", "đoá hoa toả hương" và "cây tre trung hiếu". Viễn Phương gửi gắm lòng mình vào cảnh vật của lăng Bác, thể hiện lòng biết ơn và lòng trung thành của mình với người cha già kính yêu và với dân tộc Việt Nam.
