Nếu đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thiếu năm đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH), có được đóng tiếp không?

Trong nhiều trường hợp, người lao động đã đến tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng không đáp ứng được điều kiện về số năm đóng BHXH để nhận lương hưu. Vậy, cách xử lý tối ưu trong tình huống này là gì?
bhxh-1-1709975550.jpg

Theo quy định từ năm 2021, người lao động đến tuổi nghỉ hưu vẫn có thể nhận lương hưu ngay cả khi không đủ số năm đóng BHXH, đặc biệt trong một số trường hợp sau:

  • Nếu bị suy giảm khả năng lao động hoặc làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn.

  • Trường hợp người lao động phải nghỉ hưu sớm không được vượt quá 5 tuổi so với người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường.

Nếu không đáp ứng được điều kiện này, có thể áp dụng một trong ba cách sau đây khi chưa đủ số năm đóng BHXH nhưng đã đến tuổi nghỉ hưu:

  1. Hưởng BHXH một lần theo quy định của Luật BHXH năm 2014. Theo Điều 60 của Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi năm 2014, người lao động có thể được hưởng BHXH một lần nếu đủ tuổi nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH. Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, từ 1,5 đến 2 tháng tiền lương tháng đóng BHXH mỗi năm. Tuy nhiên, khi nhận BHXH một lần, người lao động sẽ không được hưởng nhiều lợi ích như khi nhận lương hưu.

  2. Đóng tiếp BHXH tự nguyện để nhận lương hưu. Người lao động có thể lựa chọn đóng tiếp BHXH tự nguyện để đảm bảo đủ số năm tham gia BHXH còn thiếu để nhận lương hưu. Người lao động có thể chọn mức đóng theo hình thức 3 tháng, 6 tháng hoặc đóng theo năm. Khi đó, người lao động sẽ được hưởng lương hưu và các quyền lợi khác như chế độ tử tuất và Bảo hiểm y tế.

  3. Đóng BHXH một lần để đủ năm còn thiếu để nhận lương hưu. Mức lương hưu được tính theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương, với mỗi năm đóng BHXH tăng thêm 2%. Mức lương hưu tối đa là 75%.

  4. Tiếp tục làm việc cho đến đủ thời gian tham gia BHXH, tuy nhiên chỉ áp dụng cho những người đang tham gia BHXH bắt buộc. Theo quy định của Bộ luật lao động 2019, người lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao có thể nghỉ hưu ở tuổi cao hơn. Tuy nhiên, tuổi nghỉ hưu thực tế không được vượt quá 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường.

Đối với điều kiện hưởng lương hưu, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ thời gian tham gia BHXH có được hưởng trợ cấp thất nghiệp không? Theo Điều 54 của Luật BHXH năm 2014, người lao động có điều kiện hưởng lương hưu phải căn cứ vào thời gian tham gia BHXH, tuổi đời, môi trường làm việc và mức suy giảm khả năng lao động. Bộ luật lao động 2019 cũng có những quy định mới về độ tuổi nghỉ hưu của người lao động. Tuy nhiên, độ tuổi nghỉ hưu của người lao động vẫn có một số trường hợp ngoại lệ được quy định cụ thể.

  • Những người lao động làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm hoặc các công việc, ngành nghề nặng nhọc, đặc biệt nặng nhọc/độc hại/nguy hiểm và đã đủ 15 tuổi nghề. Các ngành nghề này phải thuộc danh mục theo quy định của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội.

  • Người lao động làm việc từ đủ 15 năm ở khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

  • Người lao động bị suy giảm khả năng lao động với mức suy giảm từ 61% trở lên.

  • Người lao động có tổng thời gian làm các công việc thuộc ngành nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc ngành nghề đặc biệt nặng nhọc/độc hại/nguy hiểm tại các khu vực có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn đủ 15 năm. Các ngành nghề này cũng cần thuộc ngành nghề được quy định bởi Bộ Lao động Thương binh Xã hội.

Các trường hợp trên có thể nghỉ hưu sớm nhưng không được sớm quá 5 tuổi so với độ tuổi nghỉ hưu theo quy định.