Liên quan đến việc hủy hộ chiếu, theo khoản 8, Điều 1 của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, được sửa đổi và bổ sung từ ngày 15/8/2023, quy định như sau:
Việc hủy giá trị sử dụng của hộ chiếu phổ thông sẽ xảy ra trong hai trường hợp sau đây:
a) Trong vòng 02 ngày làm việc kể từ ngày phát hiện hộ chiếu phổ thông bị mất, người bị mất hộ chiếu cần nộp hoặc gửi đơn báo mất theo mẫu cho Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh hoặc Công an cấp huyện, cấp xã hoặc cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, hoặc đơn vị kiểm soát xuất nhập cảnh tại cửa khẩu, hoặc qua môi trường điện tử tại cổng dịch vụ công quốc gia hoặc cổng dịch vụ công của Bộ Công an. Trong trường hợp lý do bất khả kháng, thời hạn nộp hoặc gửi đơn báo mất có thể kéo dài, nhưng đơn phải cung cấp giải thích cụ thể về lý do bất khả kháng;
b) Trong vòng 01 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn báo mất hộ chiếu phổ thông, cơ quan tiếp nhận sẽ thông báo theo mẫu cho Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an và người gửi đơn. Trong vòng 01 ngày làm việc kể từ ngày nhận thông báo, Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an sẽ thực hiện hủy giá trị sử dụng của hộ chiếu.
Ngoài ra, theo khoản 9, Điều 1 của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, đã bổ sung Điều 28a vào sau Điều 28 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam như sau:
"Điều 28a. Hủy giá trị sử dụng của hộ chiếu đối với trường hợp công dân không nhận hộ chiếu: Sau 12 tháng kể từ ngày cơ quan chức năng hẹn trả hộ chiếu mà công dân không nhận và không có thông báo bằng văn bản cho cơ quan chức năng về lý do chưa nhận, cơ quan cấp hộ chiếu sẽ hủy giá trị sử dụng của hộ chiếu."
Tóm lại, hai trường hợp dẫn đến hủy giá trị sử dụng của hộ chiếu là khi hộ chiếu bị mất và khi công dân không nhận hộ chiếu.
Liệu có thể giữ lại hộ chiếu cũ khi đổi hộ chiếu không?
Theo quy định hiện hành của pháp luật, khi đổi hộ chiếu, bất kể là hộ chiếu phổ thông, hộ chiếu ngoại giao hay hộ chiếu công vụ, công dân phải giao nộp lại hộ chiếu cũ cho cơ quan có thẩm quyền kiểm tra và thu hồi. Tuy nhiên, nếu công dân muốn giữ lại hộ chiếu cũ vì một lý do chính đáng, họ có thể đề xuất trong mục "Nội dung đề nghị" của tờ khai xin cấp lại hộ chiếu trong hồ sơ xin cấp, và cần rõ ràng nêu lý do muốn giữ lại.
Sau đó, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh sẽ tiến hành kiểm tra và phê duyệt. Nếu đề nghị hợp lệ, công dân sẽ nhận lại cả hộ chiếu mới và hộ chiếu cũ. Tuy nhiên, nếu không có nội dung đề nghị trong tờ khai, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh sẽ không giải quyết việc trả lại hộ chiếu cũ cho công dân.
Khi đổi hộ chiếu mới, liệu số hộ chiếu có thay đổi so với ban đầu không?
Theo Luật quản lý xuất cảnh, nhập cảnh năm 2019, hộ chiếu bao gồm các thông tin cá nhân cơ bản của công dân để phục vụ cho việc xuất cảnh, nhập cảnh và chứng minh nhân thân. Ngoài các thông tin đó, hộ chiếu còn có một số hộ chiếu. Đây là một dãy số gồm 07 chữ số và 01 chữ cái viết hoa, được đục lỗ bằng công nghệ laser từ trang 1 đến bìa sau của cuốn hộ chiếu và trùng khớp với thông tin ở trang 1 theo quy định của mẫu hộ chiếu mới.
Dòng chữ này sẽ được thay đổi nếu công dân yêu cầu cấp hộ chiếu mới. Không giống như chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân, khi đổi hộ chiếu, số hộ chiếu cũ sẽ được thay đổi hoàn toàn. Đồng thời, mẫu hộ chiếu cũng sẽ được thay đổi theo mẫu mới:
- Hộ chiếu mới có thể chứa chip điện tử được đặt ở bìa sau của hộ chiếu, điều này không có trong hộ chiếu cũ.
- Các trang trong hộ chiếu mới sẽ có hình ảnh về cảnh đẹp của Việt Nam, di sản văn hóa như Vịnh Hạ Long, Kinh đô Huế, Đền Hùng, Phố cổ Hội An..., kèm với họa tiết trống đồng, từ đó quảng bá hình ảnh của Việt Nam (trong mẫu cũ không có).
- Hộ chiếu mới được cải thiện bảo mật, in bằng công nghệ hiện đại để chống lại nguy cơ làm giả và đáp ứng tiêu chuẩn ICAO với toàn bộ nội dung và hình ảnh được in trong hộ chiếu.
- Hộ chiếu mới không còn đóng dấu và ký như trước, thay vào đó, tất cả các thông tin đều được thể hiện bằng chữ ký số.
