1. Kinh tế quốc doanh là gì?
Kinh tế quốc doanh là loại hình kinh tế khá phong phú, bao gồm các loại hình doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã, hợp tác xã, công ty TNHH, công ty cổ phần… hoạt động trong mọi ngành nghề. nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ. Với lĩnh vực tham gia rộng rãi như vậy, kinh tế ngoài quốc doanh đã tạo ra một bộ phận lớn trong GDP, thúc đẩy tiến độ tăng trưởng kinh tế đất nước, thu hút lao động xã hội, tận dụng và khai thác tiềm năng của đất nước. Nhận thấy tầm nhìn cần thiết về khu vực kinh tế này, năm 1986, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, Đảng ta mới khẳng định chủ trương phát triển kinh tế theo hướng: “Nền kinh tế nhiều thành phần dân cư vận động theo cơ chế thị trường, có sự thống trị của của nhà nước theo định hình xã hội chủ nghĩa”. Sự khẳng định này làm cho kinh tế quốc doanh không còn vị trí độc tôn như trước, thay vào đó là sở hữu tư nhân được thừa nhận, kinh tế ngoài nhà nước tồn tại và phát triển bình đẳng với kinh tế nhà nước.
Công ty ngoài quốc doanh là tổ chức mua bán tư nhân (không bao gồm tổ chức đầu tư nước ngoài). Các loại hình công ty bao gồm: công ty tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, doanh nghiệp cổ phần và các đơn vị dưới hình thức hợp tác xã (HTX).
Trong những năm hiện nay, quan điểm cho rằng tăng trưởng kinh tế nước ta theo con đường công nghiệp hóa – hiện đại hóa là sự nghiệp của toàn dân đòi hỏi phải có sự khác biệt về nguyên nhân kinh tế. Số lượng doanh nghiệp ngoài quốc doanh tăng nhanh và tham gia ngày càng tích cực vào thị trường, tận dụng sự tăng trưởng sôi động của nền kinh tế.
2. Đặc điểm của Kinh tế quốc doanh là gì?
Trong nền kinh tế thị trường, các nguyên nhân kinh tế đều tự chủ trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Chính sách kinh tế kiến tạo đã tạo cơ hội cho kinh tế ngoài quốc doanh phát huy hết tiềm năng của mình. Trong nền kinh tế thị trường, các thành phần kinh tế đều có quyền bình đẳng, điều này đã tạo ra thế và lực riêng cho các thành phần kinh tế ngoài nhà nước.
Các yếu tố kinh tế quốc doanh ở nước ta có những đặc điểm sau:
2.1. Chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh và dễ dàng ứng tuyển:
Người quản lý thường là chủ sở hữu hoặc người có vốn lớn nhất nên họ có quyền quyết định. Cũng chính vì quy mô hoạt động nhỏ, họ được tự do hành động, có mức độ tự quyết nên nắm bắt được cơ hội giao dịch thuận lợi. Do đó, các công ty ngoài quốc doanh có thể nhanh chóng thích ứng với sự cải tiến của thị trường. Việc nhập khẩu đối tượng hàng hóa trong giai đoạn này sẽ mang lại sự tăng trưởng cho doanh nghiệp, đồng thời khi phân tích mặt hàng bị từ chối, doanh nghiệp sẽ nhanh chóng rút lui và chọn mặt hàng đã mua không giống nhau trong phạm vi được phép sinh lời cao nhất phù hợp với trình độ của mình. Vì vậy, đây là thế mạnh để doanh nghiệp ngoài quốc doanh gắn kết với doanh nghiệp nhà nước.
2.2. Cơ cấu quản lý linh hoạt:
Các công ty ngoài quốc doanh thường được bổ sung vào cơ cấu đơn vị một cách dễ dàng. Số lượng nhân sự ít, và những nhân sự này thường phải đảm bảo đảm đương công việc một cách đa diện. Hầu hết các công ty chủ sở hữu phải đảm nhận cả vai trò quản trị (điều hành và chỉ đạo nhân viên) và cả vai trò lãnh đạo (tìm kiếm và quyết định các cơ hội đầu tư). Mặt khác, vốn của các thành phần kinh tế này do các chủ thể kinh doanh tự nguyện đóng góp, góp vốn của các cổ đông, liên doanh liên kết… bằng tiền hoặc tài sản. Họ được toàn quyền quyết định ngành hàng kinh doanh hơn với khả năng, mức độ nhu cầu của phân khúc đối với loại hàng hóa mà họ sẽ mua bán. Tuy quy mô hoạt động còn khá nhỏ nhưng đây là một lợi thế để các công ty ngoài quốc doanh tăng vòng quay vốn, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
2.3. Chi phí gián tiếp thấp hơn:
Điểm đặc biệt của doanh nghiệp ngoài nhà nước là chủ sở hữu và số lượng lao động làm việc không liên tục nên chi phí thấp. Ngân sách gián tiếp thấp tạo ra lợi thế cạnh tranh về giá của sản phẩm cuối cùng. Chủ sở hữu công ty có tinh thần trách nhiệm cao vì quyền lợi của họ gắn liền với sự thành bại của doanh nghiệp. Vì lẽ đó, họ đòi hỏi người lao động phải làm việc nghiêm túc, hiệu quả, tiết kiệm nhiên liệu, tài nguyên vốn thường thấy ở các doanh nghiệp nhà nước do đó lượng vốn hỗ trợ cho mỗi công ty sẽ không lớn, hiệu quả sử dụng vốn cao và thời gian thu hồi vốn nhanh.
Năng lực tài chính nhỏ: Trong giai đoạn đầu, hầu hết các doanh nghiệp ngoài quốc doanh đều gặp phải vấn đề thiếu vốn. Các tổ chức tài chính thường ngần ngại cấp vốn cho các doanh nghiệp ngoài quốc doanh này vì họ chưa có hoạt động kinh doanh, chưa có tín hiệu và chưa xác định được mức trả nợ. Vì vậy, các doanh nghiệp ngoài nhà nước phần lớn dựa vào nguồn vốn chủ yếu từ bạn hàng, thu hút vốn thông qua hình thức kinh doanh chịu thuế… Các chỉ dẫn mở rộng sản xuất kinh doanh luôn bị hạn chế về vốn.
2.4. Công nghệ sản xuất sản phẩm còn ở trình độ thấp:
Trình độ công nghệ là yếu tố quyết định đến khả năng, chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm trong phân khúc. Hiện nay, các doanh nghiệp ngoài quốc doanh có công nghệ hiện đại không nhiều, chỉ có một số doanh nghiệp liên doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được trang bị máy móc, dây chuyền tiên tiến, còn lại sử dụng công cụ thủ công, thiếu đồng bộ.
Tình hình sản xuất kinh doanh thiếu ổn định: Nền kinh tế kế hoạch hoá tập hợp kiểu mới làm cho nền kinh tế nước ta phát triển chậm, chưa tạo động lực thúc đẩy các thành phần kinh tế nói chung và kinh tế bên ngoài. ngoài nhà nước nói riêng, phát triển.
3. Vai trò của kinh tế quốc doanh?
Thứ nhất, kinh tế ngoài nhà nước phát triển tạo điều kiện thuận lợi để thu hút lao động, tạo nhiều việc làm, góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp trong khu vực.
Như chúng ta đã biết, thành phần kinh tế ngoài quốc doanh có quy mô vốn đầu tư lớn có thể do một số cá nhân, gia đình hoặc một số đơn vị thành lập đơn thuần, sử dụng các kỹ thuật sản xuất cần thiết. Cần tương ứng với nhiều lao động vì đây là kênh cung ứng việc làm nhanh nhất, giúp giải quyết việc làm với số vốn thấp hơn rất nhiều đối với doanh nghiệp quy định.
Trong những năm gần đây, cùng với số lao động được giải quyết việc làm bằng nguồn vốn đầu tư kinh phí của Nhà nước, đã có khá nhiều lao động mới có thêm việc làm từ các tổ chức tư nhân bỏ vốn đầu tư vào doanh nghiệp. Hàng năm có khoảng một triệu lao động có việc làm chủ yếu do khu vực kinh tế này tạo dựng.
Thứ hai, kinh tế ngoài quốc doanh tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh, là động lực phát triển của nền kinh tế.
Trước đây, hầu hết các ngành kinh tế, các ngành sản xuất, mua bán đều là đối tượng nhận của ngành KTQT. Thành công của kinh tế ngoài nhà nước đang tác động mạnh mẽ đến các doanh nghiệp nhà nước, buộc các doanh nghiệp này phải đổi mới công nghệ, thủ thuật kinh doanh để tồn tại và đứng vững trong cơ chế mục tiêu. Tương tự, thành công của khu vực kinh tế ngoài nhà nước là góp phần quan trọng tạo lập và xác định vị thế của các chủ thể kinh doanh theo yêu cầu của cơ chế thị trường, thúc đẩy việc làm. thành nền kinh tế nhiều thành phần, đẩy mạnh cải cách doanh nghiệp nhà nước, đổi mới cơ chế hướng đối tượng chi phối, tạo dựng cánh cửa hợp tác với bên ngoài, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Thứ ba, kinh tế ngoài quốc doanh phát triển góp phần tăng thu ngân sách nhà nước.
Phát triển sản xuất kinh doanh là tiền đề tạo nguồn thu và chi cho Nhà nước. Vì vậy, để tăng nguồn thu cho sách, biện pháp cần thiết nhất là ngân hàng phải không ngừng tăng trưởng kinh tế và đời sống xã hội. Khu vực kinh tế ngoài nhà nước tồn tại và phát triển là một phần đóng góp cho Ngân sách Nhà nước (khoảng 30%) thông qua Thuế và các khoản khác. Khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đóng vai trò điều tiết nguồn thu cũng như đóng góp cho ngân sách Nhà nước.
Thứ tư, khu vực kinh tế ngoài nhà nước đóng góp cho nền kinh tế một khối lượng hàng hóa, dịch vụ phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Bằng sản xuất hàng hóa, khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đã góp phần to lớn vào việc tạo ra lượng hàng hóa dồi dào, nâng cao chất lượng hàng hóa, từng bước chuyển biến nâng cao mức sống của nhân dân. . Do đó, cơ hội lựa chọn hàng hóa và nhiệm vụ của người dân ngày càng tăng và các công ty phải cạnh tranh để có thể tiêu thụ sản phẩm của mình một cách nhanh nhất. Để chiến thắng trong Melee, các công ty ngoài bang luôn tìm cách nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm ngân sách, từ đó giảm giá bán.
Thứ năm, kinh tế ngoài nhà nước là phân khúc để ngân hàng huy động vốn, góp phần ổn định dòng thông tin tiền tệ.
