Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ mới đây, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) quốc gia, đã đề nghị có quy định người từ 16 đến dưới 18 tuổi điều khiển xe máy dưới 50 phân khối (50cc) hoặc xe máy điện, phải có giấy phép lái xe (GPLX) hoặc chứng chỉ lái xe.
Thiếu kỹ năng xử lý tình huống
Dẫn số liệu thống kê năm 2023, ông Khuất Việt Hùng cho biết có khoảng 2.300 người dưới 18 tuổi tử vong và bị thương do tai nạn giao thông, trong đó khoảng 1.000 trẻ em tử vong. Đáng chú ý, 80% nhóm này rơi vào độ tuổi từ 15 đến dưới 18 tuổi, đa số tự điều khiển phương tiện gây tai nạn.
Ông Hùng cho rằng khoản 3, điều 7 của dự thảo Luật Trật tự, ATGT đường bộ quy định trường THPT và cơ sở giáo dục nghề nghiệp chủ trì, phối hợp với lực lượng CSGT hướng dẫn kỹ năng lái xe máy an toàn theo quy định cho học sinh từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi học tại cơ sở giáo dục đó. Tuy nhiên, ông Khuất Việt Hùng nhận định đây là một "khoảng trống pháp lý" và có nhiều bất cập. "Không rõ hướng dẫn kỹ năng lái xe an toàn ở đây theo quy định nào và ai quy định? Lực lượng CSGT đến hướng dẫn thì có chứng chỉ đào tạo về kỹ năng lái xe an toàn, có đủ điều kiện hay không? Bên cạnh đó, giao cho trường THPT và cơ sở giáo dục nghề nghiệp chủ trì sẽ dẫn đến tình trạng quá tải bởi không có cơ sở vật chất để tổ chức" - ông Hùng đặt vấn đề. Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia đề nghị phải tổ chức sát hạch GPLX cho học sinh như đào tạo, sát hạch (ĐTSH) GPLX hạng A1 và phải đưa vào trung tâm sát hạch chính quy để thực hiện.
Theo ông Hùng, TP Hải Phòng là một trong những địa phương xảy ra rất nhiều tình trạng học sinh đi xe máy dưới 50cc bị tai nạn giao thông. Ngoài những nguyên nhân khách quan thì một phần là do học sinh được trang bị những phương tiện có tốc độ cao như xe đạp điện, xe máy 50cc nhưng lại thiếu kỹ năng xử lý tình huống. Trước tình hình tai nạn giao thông liên quan đến xe máy điện, xe máy dưới 50cc do học sinh điều khiển, năm 2019 lãnh đạo Công an TP Hải Phòng phối hợp với Ban ATGT có văn bản đề nghị cơ quan chức năng sớm ban hành quy định, yêu cầu người điều khiển loại xe này phải trải qua lớp sát hạch để được cấp GPLX hoặc chứng chỉ lái xe để được điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Ông Nguyễn Mạnh Hưng (ngụ quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) cho biết trong quá trình lưu thông trên đường phố Hà Nội, trước cổng các trường THPT, không khó bắt gặp hình ảnh học sinh ngồi trên những xe máy điện, xe máy phóng lạng lách, bạt mạng trên đường phố rất nguy hiểm, nhiều em không đội mũ bảo hiểm. "Do đó cần trang bị kiến thức pháp luật giao thông, ý thức tham gia giao thông; đào tạo kỹ năng và sát hạch cho người đi xe máy điện, xe dưới 50cc để bảo đảm ATGT" - ông Hưng nêu quan điểm.
Đề xuất trẻ 16 đến dưới 18 tuổi lái xe máy dưới 50cc, xe máy điện phải có bằng lái
Theo đó, ông Hùng tha thiết đề nghị với người từ 16 đến dưới 18 tuổi điều khiển xe máy có dung tích xi lanh dưới 50cm3 (cc) hoặc là xe máy điện cần phải có giấy phép lái xe hoặc chứng chỉ điều khiển phương tiện.
Ông Hùng dẫn chứng nếu tính theo số liệu thống kê năm 2023, có khoảng 2.300 trẻ dưới 18 tuổi tử vong và bị thương do tai nạn giao thông, trong đó khoảng 1.000 trẻ tử vong, phần còn lại là bị thương.
80% nhóm này rơi vào độ tuổi 15 - 18, đa số là trẻ tự điều khiển phương tiện tham gia giao thông gây tai nạn.
Ông Hùng cho rằng đây là một khoảng trống. Bởi theo ông, dù trong dự thảo luật hiện nay có quy định trường THPT, cơ sở giáo dục nghề nghiệp chủ trì phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông hướng dẫn kỹ năng lái xe máy an toàn với quy định.
"Ở đây không biết hướng dẫn kỹ năng lái xe máy an toàn là theo quy định nào, ai quy định?
Lực lượng cảnh sát giao thông đến hướng dẫn thì có chứng chỉ về đào tạo hướng dẫn kỹ năng lái xe an toàn không? Có đủ điều kiện hay không? Chúng tôi cho rằng trong trường hợp này lại giao cho cơ sở giáo dục THPT thì quá tải, làm gì có cơ sở vật chất để tổ chức cho việc này.
Vì vậy, chúng tôi tha thiết đề nghị chương trình đào tạo, sát hạch phải sát hạch như giấy phép lái xe A1 và phải đưa vào trung tâm sát hạch chính quy. Hiện nay, chúng ta đã xã hội hóa rất mạnh rồi và hoàn toàn có thể làm", ông Hùng đề nghị.
